Günümüzde araç takip sistemleri yalnızca konum bilgisi sağlamakla kalmayıp, sürüş güvenliği açısından da kritik işlevler üstlenmektedir. Bu sistemlerin bazı gelişmiş versiyonları, trafik kazalarını algılayarak otomatik yardım çağrısı gönderebilme yeteneğine sahiptir. Peki, her araç takip sistemi bu özelliğe sahip midir? Kaza anında otomatik yardım çağrısı nasıl çalışır? İşte detaylar...
Araç takip sistemleri, GPS uydularından aldıkları konum bilgilerini, GSM ağları üzerinden bir kontrol merkezine ileten cihazlardır. Kullanıcılar, bu sayede araçlarının anlık konumunu, hızını, yönünü ve bazı sensör verilerini internet üzerinden görüntüleyebilir. Sistemler, genellikle aracın elektrik sistemine entegre edilerek çalışır; bazı modellerde ise harici batarya desteği de bulunur.
Ancak kaza gibi acil durumlarda, bu sistemlerin sadece konum bildirmesi yeterli olmayabilir. Bu noktada devreye otomatik yardım çağrısı yapan özel çözümler girer.
Avrupa Birliği tarafından zorunlu hale getirilen eCall sistemi, kaza anında otomatik olarak 112 Acil Çağrı Merkezi'ni arayarak olay hakkında bilgi verir. Sistem şu bilgileri iletir:
Araç konumu (GPS)
Kaza zamanı
Sürüş yönü
Hava yastığı açılması gibi sensör verileri
Şasi numarası (VIN)
Sürücü konuşamayacak durumdaysa, operatörler olay yerine acil ekip gönderir. Türkiye’de de bu sistem “Uyumlaştırılmış Araç İçi Acil Çağrı Sistemi” adıyla 112 merkezleriyle entegre olarak çalışmaktadır.
Bazı araç takip cihazları, yerleşik ivmeölçer veya çarpışma sensörleriyle kazaları algılayabilir. Bu cihazlar, çarpışma sonrası belirlenen merkezlere otomatik bildirim gönderir. Filolar için geliştirilen çözümlerde, kazanın konumu ve şiddeti doğrudan yöneticilere iletilir.
General Motors’un OnStar sistemi ile Toyota’nın Safety Connect teknolojileri, araçta meydana gelen bir çarpışma sonrası hava yastığının açılması gibi durumlarda acil çağrı merkezlerini otomatik olarak bilgilendirir. Bu sistemler ayrıca araç içinden manuel olarak da yardım çağrısı yapılmasına izin verir.
Apple’ın iPhone 14 ve sonrası modelleri ile Apple Watch Series 8 gibi cihazlar, dahili sensörleri sayesinde ciddi çarpışmaları algılayabilir. Eğer kullanıcıdan bir yanıt alınmazsa, cihaz otomatik olarak acil servisleri arar ve konum bilgisini paylaşır. Bu sistem, kullanıcıya 30 saniyelik bir süre tanır; yanıt gelmemesi durumunda otomatik yardım devreye girer.
Türkiye’de üretilen ve satılan birçok yeni araçta eCall sistemine uyumlu modüller bulunur. Bununla birlikte, özel araç takip firmaları da sensör destekli cihazlar sunarak, kaza sonrası otomatik bildirim özelliği sağlayabilir. Ancak her cihazda bu özellik standart değildir. Cihazın modeline ve sunduğu teknik özelliklere göre değişiklik gösterebilir.
Otomatik yardım çağrısı yapan sistemlerin başlıcaları şunlardır:
eCall uyumlu araç içi sistemler
OnStar (GM)
Toyota Safety Connect
OBD-II tabanlı telematik takip cihazları (kaza sensörü olanlar)
Akıllı telefonlar ve saatler (Apple Crash Detection gibi)
Bu sistemlerin çoğu sadece kaza anını algılamakla kalmaz, aynı zamanda acil servisle sesli iletişim kurarak müdahale sürecini hızlandırır.
Kaza anında otomatik yardım çağrısı gönderebilmek, hayat kurtaran bir teknolojidir. Gelişmiş araç takip sistemleri ve entegre eCall gibi çözümler sayesinde acil durumlarda hızlı müdahale mümkün hale gelir. Ancak her takip cihazı bu özelliğe sahip değildir. Aracınızda bulunan sistemin özelliklerini kontrol etmek, gerekirse yükseltme yapmak son derece önemlidir.
Yeni araçlarda bu sistemler genellikle entegre gelirken, eski model araçlar için harici çözümler de mevcuttur. Sürücü güvenliğini artırmak adına, otomatik yardım çağrısı sunan bir araç takip cihazı tercih edilmesi şiddetle önerilir.